| 31935 |
avegaar |
avegaar:
avǝgār (Q119p Eygelshoven),
āvǝgār (L330p Herten, ...
L387p Posterholt),
īǝvǝrār (L421p Dilsen),
ǭvǝr (Q071p Diepenbeek),
boerenboor:
bōrǝnbōr (L316p Kaulille),
boomboor:
bǫwmbǭr (L271p Venlo),
boor:
boor (L316p Kaulille, ...
L217p Meerlo),
boǝr (P219p Jeuk, ...
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P176p Sint-Truiden),
bwǭr (Q158p Riksingen),
bōr (Q197p Noorbeek),
būr (L366p Gruitrode, ...
L368p Neeroeteren),
būǝr (P197p Heers, ...
P121p Ulbeek,
P177p Zepperen),
bǭr (Q088p Lanaken),
boorvlim:
bǭrvløm (L270p Tegelen),
borendrouw:
bōrǝdry (Q284p Eupen),
bruker:
brȳ.kǝr (L318b Tungelroy),
buiker:
bȳkǝr (L289p Weert),
bø̄kǝr (K278p Lommel),
bø̜̄.kǝr (Q002p Hasselt),
bø̜̄kǝr (P050p Herk-de-Stad),
bǫkǝr (P176p Sint-Truiden),
draadvlim:
drǭt˲vlēm (Q019b Groot Genhout),
draaiboor:
drajbø̄ǝr (Q002p Hasselt),
drē̜bǭǝr (Q078p Wellen),
dręjbōr (L372p Maaseik),
dręjbǭr (Q009p Maasmechelen, ...
Q172p Vroenhoven,
Q008p Vucht),
drījbōǝr (P176p Sint-Truiden),
drɛjbȳr (L360p Bree, ...
L416p Opglabbeek),
drɛjbǭr (Q012p Rekem),
dwarsboor:
dwars˱bø̄.r (Q002p Hasselt),
eber:
hē̜bǝr (Q019p Beek),
ē̜bǝr (Q021p Geleen, ...
Q019b Groot Genhout,
Q111p Klimmen,
Q032p Schinnen,
Q020p Sittard),
̇ēbǝr (Q020p Sittard
[(meervoud: ēbǝš)]
),
effer:
gɛfǝr (Q021p Geleen),
ęfǝr (L286p Hamont, ...
L355p Peer),
ɛfǝr (L191p Afferden, ...
L245a Castenray,
L286p Hamont,
L165p Heijen,
L211p Leunen,
L209p Merselo,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L163p Ottersum,
L192a Siebengewald,
L212a Smakt,
L210p Venray,
L244a Veulen,
L289p Weert,
L213p Well),
efferd:
ɛfǝrt (L215p Blitterswijck, ...
L214a Geysteren,
L217p Meerlo,
L246a Swolgen,
L245b Tienray,
L214p Wanssum),
egger:
ęgǝr (K358p Beringen, ...
Q156p Borgloon,
P218p Borlo,
P116p Gorsem,
P195p Gutschoven,
K316p Heppen,
L414p Houthalen,
P219p Jeuk,
K359p Koersel,
Q074p Kortessem,
K314p Kwaadmechelen,
P046p Linkhout,
P047p Loksbergen,
K278p Lommel,
L312p Neerpelt,
K315p Oostham,
K357p Paal,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P176p Sint-Truiden,
P054p Spalbeek,
P058p Stevoort,
P056p Stokrooie,
K353p Tessenderlo,
P121p Ulbeek,
P192p Voort,
Q078p Wellen,
P177p Zepperen),
ęjgǝr (Q156p Borgloon),
ęŋǝr (P164p Neerhespen),
ɛgǝr (Q002p Hasselt, ...
K317p Leopoldsburg,
P213p Niel-Bij-Sint-Truiden,
K353p Tessenderlo,
Q001p Zonhoven),
eggerboor:
ɛgǝrbǭwr (P213p Niel-Bij-Sint-Truiden),
ever:
hē̜vǝr (L313p Sint Huibrechts Lille),
ēvǝr (L421p Dilsen, ...
L328p Heel,
Q095p Maastricht),
ē̜vǝr (L318d Altweert, ...
Q083p Bilzen,
L287p Boeket,
L289h Boshoven,
L360p Bree,
L381p Echt,
Q003p Genk,
Q173p Genoelselderen,
Q018p Geulle,
L326p Grathem,
L328p Heel,
L291p Helden,
L330p Herten,
L289a Hushoven,
L316p Kaulille,
L318a Keent,
L288b Laar,
L289b Leuken,
L376p Linne,
L372p Maaseik,
Q009p Maasmechelen,
L424p Meeswijk,
L364p Meeuwen,
L382p Montfort,
L288p Nederweert,
L294p Neer,
L418p Niel-bij-As,
L416p Opglabbeek,
L362p Opitter,
L415p Opoeteren,
L288a Ospel,
L290p Panningen,
L355p Peer,
L381b Peij,
L299p Reuver,
Q168a Rijkhoven,
L420p Rotem,
L266p Sevenum,
Q015p Stein,
L331p Swalmen,
L318c Swartbroek,
L270p Tegelen,
L318b Tungelroy,
Q101p Valkenburg,
Q084p Waltwilder,
L289p Weert,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder,
Q005p Zutendaal),
ęvǝr (Q003p Genk),
everboor:
ēvǝrbǭr (Q095p Maastricht),
ē̜vǝrbǭr (L299p Reuver),
everd:
ē̜vǝrt (L368p Neeroeteren),
grote boor:
grōt˱ bwǫr (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
grōt˱ bwǭr (Q168p ɛ'S-Herenelderen'),
grōt˱ būwǝr (P189p Rijkel),
grōǝtǝ bǭr (Q012p Rekem),
grū(ǝ)tǝ bǭ(ǝ)r (P171p Landen),
grūǝtǝ bōr (K316p Heppen, ...
P045p Meldert),
grǫwt˱ būǝr (Q156p Borgloon),
grote handboor:
grūǝt hant˱bōr (L352p Hechtel),
handboor:
handboor (Q083p Bilzen, ...
K357p Paal),
hant˱bōr (L286p Hamont),
hant˱bǭǝr (Q090p Mopertingen),
hānt˱bwǫr (Q175p Riemst, ...
Q091p Veldwezelt),
hānt˱bōr (K278p Lommel),
hānt˱bōǝr (P184p Groot-Gelmen),
hānt˱bǭr (K314p Kwaadmechelen, ...
Q172p Vroenhoven),
holle boor:
holle boor (L269p Blerick),
holmes:
hǭlmɛts (L292p Heythuysen),
karnaafguts:
karnāf˲gøtš (L434p Limbricht),
kruis:
kryts (Q259p Lontzen),
kruisboor:
kruisboor (L282p Achel),
krukboor:
krøk˱bǫar (Q121c Bleijerheide),
kuipersboor:
kypǝrs˱bǭr (L164p Gennep),
lange boor:
laŋk˱ bǭr (Q204a Mechelen),
lepelboor:
lepelboor (L289h Boshoven, ...
L421p Dilsen,
L289a Hushoven),
lēpǝlbǭr (L266p Sevenum),
lē̜pǝlbǭr (Q204a Mechelen, ...
Q099q Rothem),
lęjpǝlbǫar (Q259p Lontzen),
lęjǝpǝlbǭǝr (Q252p Moresnet),
līpǝlbū.r (L289p Weert),
līǝpǝlbūǝr (L328p Heel),
lepeleber:
lēpǝlē̜bǝr (Q097p Ulestraten),
lepeleffer:
lējǝpǝlɛfǝr (Q119p Eygelshoven),
lepelegger:
løpǝręgǝr (P050p Herk-de-Stad),
lø̜pǝrɛgǝr (P213p Niel-Bij-Sint-Truiden),
lēpǝlęgǝr (K353p Tessenderlo),
lepelever:
lē̜pǝlē̜vǝr (L294p Neer, ...
Q015p Stein),
navegaar:
nōvǝr (Q180p Mal),
nǭmvǝr (Q162p Tongeren),
navenboor:
navenboor (L377p Maasbracht),
nāvǝbǭr (L271p Venlo),
neber:
nē̜bǝr (L434p Limbricht, ...
Q033p Oirsbeek),
negger:
nęgǝr (P176p Sint-Truiden),
never:
nē̜vǝr (Q018p Geulle, ...
L330p Herten,
L321p Neeritter,
L416p Opglabbeek,
L331p Swalmen,
Q101p Valkenburg,
Q172p Vroenhoven),
nęjvǝr (L413p Helchteren),
rechte eber:
rɛxtǝn ē̜bǝr (Q027p Doenrade),
rechte ever:
rɛxtǝ ē̜vǝr (L294p Neer),
ringboor:
reŋbwǭr (Q170p Grote-Spouwen),
schaar:
šoar (Q038p Amstenrade, ...
Q108p Wijnandsrade),
šār (Q192p Margraten),
šōar (Q103p Berg / Terblijt),
šǭr (Q203p Gulpen, ...
Q111p Klimmen,
Q204a Mechelen
[(meervoud: šø̜̄r)]
),
schroefegger:
sxruf˱ęgǝr (P050p Herk-de-Stad),
schuinse ever:
schuinse ever (L290p Panningen),
slangenboor:
šlaŋǝbǫar (Q259p Lontzen),
spanboor:
španbōr (Q203p Gulpen),
spiraalboor:
špirālbǭǝr (Q252p Moresnet),
stroper:
štrø̜jpǝr (Q021p Geleen),
uitruimer:
uitruimer (L297p Belfeld),
vervolgboor:
vǝrvǫlx˱bǭr (Q020p Sittard, ...
L268p Velden),
vervolgever:
vǝrvǫlx˱ē̜vǝr (L294p Neer, ...
L266p Sevenum),
vervolgnever:
vǝrvǫlxnē̜vǝr (L292p Heythuysen),
vlim:
vlem (Q196a Banholt, ...
Q196p Mheer,
L271p Venlo),
vløm (Q101p Valkenburg),
vlēm (Q019b Groot Genhout, ...
L424p Meeswijk),
wiemelsboor:
wimǝls˱bwø̜̄r (Q093p Rosmeer),
wringboor:
vreŋbǫr (K361p Zolder),
zwikboor:
zwikboor (L358p Reppel),
zwik˱bōǝr (P185p Engelmanshoven)
|
Grote handboor met schroef- of lepelvormig uitlopend boorijzer dat met een dwarsstang wordt rondgedraaid en dient om zeer diepe en/of wijde gaten te boren. Zie ook afb. 79 en 80. De avegaar wordt door verschillende houtbewerkers gebruikt. De wagenmaker boort er onder meer de naven van karwielen mee uit, terwijl de klompenmaker de avegaar gebruikt om er aan de binnenkant van klompen hout mee weg te halen. Dit lemma bevat alleen algemene benamingen voor de avegaar (onder A), de schroefavegaar (onder B) en de lepelavegaar (onder C). Specifieke uitvoeringen van de avegaar zoals die bijvoorbeeld door de kuiper, de klompenmaker en de wagenmaker worden gebruikt, worden behandeld in de paragrafen over de terminologie van deze beroepen. Vgl. voor het woordtype never, dat werd opgegeven door respondenten uit Swalmen, Geulle en Valkenburg (L 331, Q 18, Q 101) ook het Limburgs Idioticon, pag. 176, s.v. never, ø̄Kruisboor. Geh. Kempenlandø̄ en voor het woordtype borendrouw uit Eupen (Q 284) RhWb (I), kol. 1437, s.v. Drau, ø̄das Gestell am Handbohrer, das den eingesetzten Bohrer dreht, Bohrwinde Drehbügelø̄. Met de lepelavegaar werken werd in Hasselt (Q 2) uitbuikeren (ø̜̄ǝt˱bø̜̄.kǝrǝ) genoemd. [N G, 32a; N 53, 167a-c; L 32, 35; A 32, 8; monogr.]
II-12
|