17541 |
groeien |
aard hebben:
aard hebben (L282p Achel, ...
L316p Kaulille),
aarden:
aarden (P197p Heers, ...
K316p Heppen,
Q009p Maasmechelen,
Q196p Mheer,
L312p Neerpelt,
L416p Opglabbeek,
Q010p Opgrimbie,
L362p Opitter,
K357p Paal,
L420p Rotem,
L313p Sint Huibrechts Lille,
Q078p Wellen,
P177p Zepperen,
Q001p Zonhoven),
(vervoegde vorm, "het koren aardt")
īǝrt (K317p Leopoldsburg),
ōt (Q071p Diepenbeek, ...
Q168a Rijkhoven),
ōǝrt (Q003p Genk, ...
K315p Oostham),
ǭǝt (P121p Ulbeek),
accorderen:
accorderen (K314p Kwaadmechelen),
bijkomen:
bie gekaome (L417p As),
biegekoemen (L317p Bocholt),
bijgekeume (Q002p Hasselt),
bijgekomen (Q003p Genk),
bègekomə (K359p Koersel),
bɛigəmāk (L423p Stokkem),
goed bijgekomen (L312p Neerpelt),
is bijgekomen (L312p Neerpelt),
tès goet bèè.gekoo.me (K361p Zolder),
In dikte.
biejkômmen (L371a Geistingen),
bijwinnen:
profiteren wordt volgens de informant niet in deze betekenis gebruikt.
bijgewonne (K360p Heusden),
blanken:
blaŋkǝ (Q192p Margraten),
deugen:
deugen (L286p Hamont, ...
L316p Kaulille),
dijen:
dijen (Q180p Mal, ...
Q090p Mopertingen,
Q078p Wellen,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
dikker worden:
dieker wēre (L298p Kessel),
doorschieten:
doorschietten (L353p Eksel),
een scheut krijgen:
(= versnelling)
ne sjōēt make (L417p As),
PLAATS: De informant geeft als gehucht Kiefhoek op.
scheut kriegen (L353p Eksel),
Van kinderen, ook.
ne sjoët kreige (Q083p Bilzen),
Van kinderen.
ne scheu.t krèè.ge (K361p Zolder),
gaan:
gaan (L369p Kinrooi, ...
K314p Kwaadmechelen,
Q088p Lanaken,
L371p Ophoven,
L362p Opitter,
Q012p Rekem,
L358p Reppel,
P189p Rijkel),
gedijen:
gedijen (K318p Berverlo, ...
P218p Borlo,
L360p Bree,
Q086p Eigenbilzen,
Q284p Eupen,
P116p Gorsem,
P219p Jeuk,
L316p Kaulille,
Q088p Lanaken,
P046p Linkhout,
Q009p Maasmechelen,
Q095p Maastricht,
P183p Mielen-boven-Aalst,
Q012p Rekem,
Q175p Riemst,
Q168a Rijkhoven,
L313p Sint Huibrechts Lille,
Q247p Sint-Martens-Voeren,
P176p Sint-Truiden,
P054p Spalbeek,
P058p Stevoort,
Q091p Veldwezelt,
Q172p Vroenhoven,
Q008p Vucht,
Q084p Waltwilder,
Q078p Wellen,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
geluk brengen:
geluk brengen (P192p Voort),
gewinnen:
gewinnen (K358p Beringen),
goed groeien:
gōed gegräöid (L216p Oirlo),
hij het sech gut gegryt (L312p Neerpelt),
goed op willen:
wilt gōd op (Q003p Genk),
goed profiteren:
profeteert goed (L355p Peer),
Van baby (geprof. v.d. moedermelk).
et hit goet geprófeteert (K361p Zolder),
goed wassen:
gōed gewasse (L216p Oirlo),
groeien:
(greuje) (L328p Heel),
(op)gruien (L353p Eksel),
chruiə (L216a Oostrum),
greue (Q021p Geleen, ...
L298a Kesseleik,
L296p Steyl),
greuie (L271p Venlo),
greuien (Q012p Rekem),
greuijen (L428p Born),
greuje (L191p Afferden, ...
L250p Arcen,
L295p Baarlo,
Q019p Beek,
L269p Blerick,
L269p Blerick,
L269p Blerick,
Q095a Caberg,
Q095a Caberg,
L381p Echt/Gebroek,
L249p Grubbenvorst,
L322p Haelen,
L291p Helden/Everlo,
L330p Herten (bij Roermond),
Q188p Kanne,
L298p Kessel,
L376p Linne,
L248p Lottum,
L267p Maasbree,
L372p Maaseik,
L372p Maaseik,
L332p Maasniel,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
Q095p Maastricht,
L383p Melick,
Q012p Rekem,
L299p Reuver,
L329p Roermond,
L329p Roermond,
Q187p Sint-Pieter,
L378p Stevensweert,
L374p Thorn,
Q101p Valkenburg,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L271p Venlo,
L289p Weert),
greuje(n) (L372p Maaseik),
greujen (L288a Ospel, ...
L271p Venlo,
Q094b Wolder/Oud-Vroenhoven),
greujĕ (L329p Roermond),
greujö (L378p Stevensweert),
greujə (Q096a Borgharen, ...
Q035p Brunssum,
L329a Kapel-in-t-Zand,
Q095p Maastricht,
L329p Roermond,
L373p Roosteren,
L432p Susteren,
Q108p Wijnandsrade),
greuïə (Q102p Amby),
greuə (L382p Montfort),
grewje (L329a Kapel-in-t-Zand),
grēūje (Q102p Amby),
grēūjə (Q095p Maastricht),
grĕŭie (L270p Tegelen),
grĕŭiə (L270p Tegelen),
groeien (Q021p Geleen, ...
L164p Gennep,
L164p Gennep,
L413p Helchteren,
L292p Heythuysen,
L265p Meijel,
K315p Oostham,
L416p Opglabbeek,
Q001p Zonhoven),
groeiə (L290p Panningen),
groeje (L317p Bocholt),
groejə (K317p Leopoldsburg),
groi̯ǝ (K359p Koersel, ...
K357p Paal),
gru-je (Q112c Kunrade),
gru.jə (Q109p Hulsberg),
gruie (L267p Maasbree, ...
L217p Meerlo),
gruien (L247p Broekhuizen, ...
L352p Hechtel,
L265p Meijel,
Q101p Valkenburg),
gruije (L214a Geysteren, ...
L298p Kessel,
L298p Kessel,
Q034p Merkelbeek,
L371p Ophoven,
L266p Sevenum,
L266p Sevenum,
L266p Sevenum,
L331p Swalmen),
gruijə (Q033p Oirsbeek, ...
L268p Velden),
gruiə (L300p Beesel, ...
Q116p Simpelveld),
grui̯ǝ (K318p Berverlo, ...
Q083p Bilzen,
L164p Gennep,
K316p Heppen,
P050p Herk-de-Stad,
K317a Kerkhoven,
L281a Kolonie,
K317p Leopoldsburg,
P046p Linkhout,
P051p Lummen,
P045p Meldert,
L115p Mook,
L371p Ophoven,
L314p Overpelt,
K357p Paal,
L290p Panningen,
L355p Peer,
K353p Tessenderlo,
Q162p Tongeren,
L210p Venray,
P211p Waasmont,
L213p Well,
P044p Zelem),
gruje (L326p Grathem, ...
L246p Horst,
L318p Stramproy,
L210p Venray,
L289p Weert,
Q201p Wijlre),
grujen (L282p Achel, ...
L321a Ittervoort,
L324a Leveroy),
grujje (Q002p Hasselt, ...
L369p Kinrooi,
Q032p Schinnen,
Q117a Waubach,
L289p Weert),
gruuje (L320a Ell, ...
L320a Ell,
Q098p Schimmert,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy),
gruujə (L216p Oirlo, ...
L318p Stramproy),
gruìjen (L371p Ophoven),
grūjə (L374p Thorn),
grūūjə (L328p Heel, ...
L320b Kelpen),
grūəjə (L381a Putbroek),
grŭje (Q120p Heerlerbaan/Kaumer),
grŭjjə (Q117p Nieuwenhagen),
gry(3)̄jə (L329p Roermond),
grȳi̯ǝ (L320p Hunsel, ...
Q095p Maastricht,
L216p Oirlo,
L329p Roermond,
L318p Stramproy,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
L375p Wessem),
grèùie (L191p Afferden),
grèùjə (L265p Meijel),
grêuje (L331p Swalmen),
grêujə (Q098p Schimmert),
gröje (L249p Grubbenvorst, ...
L245b Tienray,
L289p Weert),
gröjje (L316p Kaulille, ...
L214p Wanssum),
grööje (L192p Bergen, ...
L213p Well),
grø:jə (L270p Tegelen),
grøi̯ǝ (L282p Achel, ...
L297p Belfeld,
L326p Grathem,
Q121p Kerkrade,
L298p Kessel,
L369p Kinrooi,
L422p Lanklaar,
L312p Neerpelt,
Q012p Rekem,
L299p Reuver,
L313p Sint Huibrechts Lille,
L296p Steyl,
L271p Venlo,
L289p Weert),
grøi̯ǝn (K314p Kwaadmechelen),
grøjə (L322p Haelen, ...
Q195p Sint-Geertruid,
L271p Venlo),
grø̄i̯ǝ (P120p Alken, ...
Q102p Amby,
L295p Baarlo,
Q019p Beek,
L300p Beesel,
L269p Blerick,
Q096a Borgharen,
L381p Echt,
Q198p Eijsden,
L249p Grubbenvorst,
L286p Hamont,
L328p Heel,
L291p Helden,
L330p Herten,
Q039p Hoensbroek,
L325p Horn,
L246p Horst,
Q188p Kanne,
P055p Kermt,
L298p Kessel,
Q074p Kortessem,
L288b Laar,
Q088p Lanaken,
L376p Linne,
L248p Lottum,
L316a Lozen,
L377p Maasbracht,
L372p Maaseik,
Q095p Maastricht,
Q192p Margraten,
L383p Melick,
Q196p Mheer,
L382p Montfort,
L288p Nederweert,
Q117p Nieuwenhagen,
L288a Ospel,
Q095a Oud-Caberg,
L387p Posterholt,
L381a Putbroek,
L329p Roermond,
L373p Roosteren,
Q032p Schinnen,
Q116p Simpelveld,
Q195p Sint Geertruid,
L313p Sint Huibrechts Lille,
L385p Sint Odilienberg,
Q020p Sittard,
L378p Stevensweert,
L423p Stokkem,
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
Q101p Valkenburg,
L271p Venlo,
L289p Weert,
Q201p Wijlre),
grø̄n (L414p Houthalen),
grø̄ǝ (Q102p Amby, ...
Q078p Wellen,
Q001p Zonhoven),
grø̄ǝi̯ǝ (L250p Arcen, ...
L269p Blerick),
grø̜̄i̯ǝ (L191p Afferden, ...
L244c America,
L250p Arcen,
L192p Bergen,
L289h Boshoven,
L247p Broekhuizen,
L353p Eksel,
L214a Geysteren,
L249p Grubbenvorst,
L322p Haelen,
L286p Hamont,
L165p Heijen,
L289a Hushoven,
L298p Kessel,
L292a Maxet,
L216a Oostrum,
L266p Sevenum,
Q020p Sittard,
L270p Tegelen,
L268p Velden,
L214p Wanssum,
L213p Well),
grú:jə (L328p Heel, ...
L288b Laar),
grûîen (L210p Venray),
grüjen (L289a Hushoven),
grēi̯ǝ (L360a Gerdingen),
gręi̯ǝ (L371p Ophoven),
grōi̯ǝ (L372p Maaseik, ...
Q095p Maastricht,
Q010p Opgrimbie,
Q012p Rekem,
L420p Rotem),
grǫi̯ǝ (P050p Herk-de-Stad),
gəgrēūjt (L299p Reuver),
gəgruit (L314p Overpelt),
is gegroeit (L282p Achel),
xrujə (L299p Reuver, ...
L213p Well),
xryən (L210p Venray),
xrøjə (Q021p Geleen),
B.v. groeit herd.
groeien (K278p Lommel),
In grootte.
grujen (L371a Geistingen),
PLAATS: De informant geeft als gehucht Kiefhoek op.
gruiën (L353p Eksel),
groeispurt (zn.):
(groeispurt) (L353p Eksel),
groenen:
jrø̜̄nǝn (Q255p Kelmis),
groot worden:
groewət gewərrə (K353p Tessenderlo, ...
K353p Tessenderlo),
groeët wèèren (L353p Eksel),
grooit geworen (L352p Hechtel),
grōēt wĕre (L270p Tegelen),
gruut wië.re (K361p Zolder),
groter worden:
graoter wairre (L326p Grathem),
graoter wère (L376p Linne, ...
L289p Weert),
groater waire (Q021p Geleen),
groater weren (Q015p Stein),
groater wède (Q113a Welten),
groater wêren (Q101p Valkenburg),
groater wëere (Q100p Houthem),
groatər wêrən (Q017p Elsloo),
groawter wä:ren (L429a Berg-aan-de-Maas),
groātər wèrə (Q021p Geleen),
grodder werre (L210p Venray),
groeater wĕre (L328p Heel),
groeater wère (Q103p Berg-en-Terblijt, ...
Q100p Houthem),
groeater wèèrde (Q106p Bemelen),
groeeter waere (L289p Weert),
groejter wèren (L288a Ospel),
groeoiter wère (L378p Stevensweert),
groeser waide (Q121b Spekholzerheide),
groete weren (L271p Venlo),
groeter waere (L268p Velden),
groeter waire (L269p Blerick),
groeter wedde (Q203b Ingber),
groeter weehren (L355p Peer),
groeter weere (Q196p Mheer),
groeter weurde (Q102p Amby, ...
Q096a Borgharen,
Q096a Borgharen,
Q095a Caberg,
Q095p Maastricht),
groeter weure (Q095p Maastricht),
groeter wēre (L289p Weert),
groeter wièrde (Q193a Eckelrade),
groeter wèrde (Q193p Gronsveld),
groeter wère (Q095a Caberg),
groeter wéúrde (Q096a Borgharen),
groetər weurdə (Q102p Amby),
groeweter gewonen (L282p Achel),
groeweter wèjede (Q208p Vijlen),
groewətər wä:də (Q204a Mechelen),
groeëter waede (Q208p Vijlen),
groeëter wedde (Q203p Gulpen),
groeëter weere (Q096b Itteren),
groeëter weeëde (Q113p Heerlen),
groeëter weëde (Q117p Nieuwenhagen),
groeëter wieëre (L372p Maaseik),
groeëter wèere (L268p Velden),
groeëter wêrre (L320p Hunsel, ...
L289p Weert),
groeəter wedde (Q203p Gulpen),
groeəter wèhdə (Q202p Eys),
groeətər worrə (L216p Oirlo),
groeətər wèdə (Q201p Wijlre),
groiter wairde (Q101p Valkenburg),
groiter weere (Q099p Meerssen),
groiter weren (Q018p Geulle),
groiter wère (Q028p Jabeek),
groiter wèrre (Q098p Schimmert),
groiter wêrre (Q101p Valkenburg),
groitĕr weerdĕ (Q099p Meerssen),
groitər wairə (L374p Thorn),
groitər wèrrə (L288b Laar),
groitər wêêrə (Q103p Berg-en-Terblijt),
groo(e)tər wèèrde (Q039p Hoensbroek),
grooetər wâîrə (L328p Heel),
grooēt waere (L330p Herten (bij Roermond)),
grooter waere (L434p Limbricht, ...
Q020p Sittard),
grooter waire (L331p Swalmen),
grooter werde (Q033p Oirsbeek),
grooter wèrde (Q038p Amstenrade),
grooter wère (L429p Guttecoven, ...
L433p Nieuwstadt),
grooter wèren (L429a Berg-aan-de-Maas),
grootĕr wairĕ (L329p Roermond),
groter waire (L330p Herten (bij Roermond)),
groter wearde (Q111p Klimmen),
groter werde (Q035p Brunssum),
groter werre (L210p Venray),
groter worden (Q171p Vlijtingen),
groter worre (L164p Gennep),
groter wère (L295p Baarlo, ...
L431p Dieteren,
Q027p Doenrade,
L322p Haelen),
groter wêrde (Q029p Bingelrade),
grotter waeren (L247p Broekhuizen),
grotter waire (L296p Steyl),
grotter werde (Q192p Margraten),
grotter werre (Q015p Stein),
grotter wēre (L386p Vlodrop),
grotter wède (Q117p Nieuwenhagen),
grottər werən (L210p Venray),
grottər wêrə (Q035p Brunssum),
grotər waire (L383p Melick),
grotər wairə (L329p Roermond),
grotər wērə (L290p Panningen),
grotər wèrə (L299p Reuver, ...
L299p Reuver),
grotər wɛ:rə (L270p Tegelen),
groàter wèrde (Q032a Puth),
groàter wère (L381b Pey),
groäter wèrde (Q115p Schin-op-Geul),
groèter wère (L293p Roggel),
groèter wèrren (L289a Hushoven),
groèuter wère (Q019p Beek),
groëeter wère (L318b Tungelroy),
groëter waere (L249p Grubbenvorst),
groëter woeürre (L323p Buggenum),
groëter wäre (Q203a Reijmerstok),
groëter wère (L269p Blerick),
groëtər wairə (L318p Stramproy),
groîter waere (Q018p Geulle),
grōatər wèrə (L299p Reuver),
grōēter waere (L431p Dieteren),
grōēter were (L246p Horst),
grōēter wēūrde (Q102p Amby),
grōēter wèrde (Q205p Wahlwiller),
grōōter wère (L298p Kessel),
grōter wère (L318p Stramproy),
grōtter werre (L214p Wanssum),
grōtər wairə (L381b Pey),
grōtər wè:rə (L373p Roosteren),
grōəter wèrə (L381a Putbroek),
grŏĕtter wêrĕ (Q033p Oirsbeek),
grŏĕtər wēūrə (Q095p Maastricht),
grŏiter wère (Q014p Urmond),
grŏŏter wēre (L298p Kessel),
grŏŏtər werrə (L216a Oostrum),
grŏter waëre (L266p Sevenum),
grŏter worre (L164p Gennep),
grŏter wère (L291p Helden/Everlo),
grŏtter wère (Q032p Schinnen),
grŏuter waeren (L324a Leveroy),
grŏəter wère (L270p Tegelen),
gru:tər weärdə (Q195p Sint-Geertruid),
gru:tər weärə (Q197p Noorbeek),
gruter wēre (L250p Arcen),
gruter worden (K317a Kerkhoven),
grutter waede (Q118p Schaesberg),
grutter waere (L352p Hechtel, ...
L271p Venlo),
grutter weehede (Q117a Waubach),
grutter werre (L209p Merselo, ...
L209p Merselo),
grutter worden (L164p Gennep),
grutter wèëde (Q113p Heerlen),
gruttər weeədə (Q113p Heerlen),
grutər wèrə (L297p Belfeld, ...
L271p Venlo),
gruətər wèrə (L325p Horn),
grūtər wyərdə (Q195p Sint-Geertruid),
grūtər wère (L432a Koningsbosch),
grūətər wørə (L322p Haelen),
grwater weere (Q099p Meerssen),
grwoater wèrre (Q036p Nuth/Aalbeek),
grèuter wére (L248p Lottum),
grò:ətər wêərdə (Q034p Merkelbeek),
gròtter worre (L214a Geysteren),
gròttər wè:rə (L266p Sevenum),
gròttər wèrre (L216a Oostrum),
gròtər wèrə (Q022p Munstergeleen),
gròtər wêrə (L290p Panningen),
gròòtter worre (L191p Afferden),
gròùeter wê:re (L322p Haelen),
grótter wɛrre (L211p Leunen),
grótər wèrə (L265p Meijel),
gróótər wairə (Q030p Schinveld),
grôtər wei̯rə (L329p Roermond),
grôâter wêre (L327p Beegden),
grôêter waere (L269b Boekend),
grôêter wedde (Q203p Gulpen),
grôêtər wèrə (L268p Velden),
grôôter wèden (Q201p Wijlre),
grötter janne (Q178p Val-Meer),
grötter waere (L248p Lottum),
grötter werre (L191p Afferden, ...
L192p Bergen,
L213p Well),
grötter wjanne (Q080p Vliermaal),
grötter wère (L246a Swolgen),
grötter wòrrə (L164p Gennep),
gröttər wòrrə (L165p Heijen),
grøtər werrə (L214p Wanssum),
grøtər wɛ̄re (L248p Lottum),
grûətər wêrə (Q021p Geleen),
grədər werə (L213p Well),
jroeser wè:ədə (Q211p Bocholtz),
jroeter wède (Q121p Kerkrade),
jroeësër weeëdë (Q121c Bleijerheide),
jroeəsər weadə (Q121p Kerkrade),
jroësser weëde (Q121p Kerkrade),
jruësser weäde (Q222p Vaals),
jry(3)̄sər wê:də (Q222p Vaals),
jróter wérde (Q117b Rimburg),
jrüəsser wäəde (Q222p Vaals),
wèrd groeter (L282p Achel),
i.e. zich uitbreiden.
gruətər wɛədə (Q253p Montzen),
Of: mee mans were.
groater wèrĕ (L330p Herten (bij Roermond)),
helpen:
helpen (P175p Gingelom),
houden:
houden (Q118p Schaesberg, ...
Q162p Tongeren),
in de groei zijn:
in de greuj zien (Q095p Maastricht),
in de schauwen komen:
en dǝ šǫwǝ kǫmǝ (Q192p Margraten
[(gezegd van haver)]
),
is (niet) goed:
(da)s (nø̄ gō (K316p Heppen),
lukken:
lukken (P219p Jeuk, ...
Q259p Lontzen,
Q252p Moresnet,
K357p Paal),
mag (niet) gedaan worden:
mag (niet) gedaan worden (L316p Kaulille),
mogen:
mogen (L368p Neeroeteren),
omhoog schieten:
um hoeeg schieete (L210p Venray),
opbrengen:
opbrengen (Q175p Riemst),
opgroeien:
opgreuje (L330p Herten (bij Roermond)),
opschieten:
opschieten (L353p Eksel),
pakken:
pakken (Q156p Borgloon, ...
P050p Herk-de-Stad,
P047p Loksbergen,
Q010p Opgrimbie,
Q168a Rijkhoven,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
Q078p Wellen),
plaats geven:
plaats geven (P176p Sint-Truiden),
profiteren:
cheprofitēͅrt (P193p Mettekoven),
chəprofətīrt (Q156p Borgloon),
geprofeteejed (P214p Montenaken),
geprofeteerd (Q003p Genk, ...
Q002p Hasselt,
L352p Hechtel,
L414p Houthalen,
P057p Kuringen,
L422p Lanklaar,
K278p Lommel,
L372p Maaseik,
L415p Opoeteren,
P119p Sint-Lambrechts-Herk),
geprofeteert (Q072p Beverst, ...
Q002p Hasselt,
P057p Kuringen),
geprofeteird (P172p Wilderen),
geprofeteirt (P176p Sint-Truiden),
geprofeteèrd (L360p Bree),
geprofetēerd (Q071p Diepenbeek),
geprofetiejrd (Q079a Wintershoven),
geprofetierd (Q162p Tongeren),
geprofetjaid (Q177p Millen),
geprofetjeut (Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
geprofetjooed (Q078p Wellen),
geprofetèrt (L362p Opitter),
geprofĕteèrd (Q005p Zutendaal),
geproffeteerd (P184p Groot-Gelmen, ...
P055p Kermt),
geproffetiərt (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
geproffetjĕt (Q077p Hoeselt),
geproffetèrd (L358p Reppel),
geproffitiejrt (P121p Ulbeek),
geproffitèrd (L360p Bree),
geprofiteerd (Q007p Eisden, ...
Q003p Genk,
Q003p Genk,
L286p Hamont,
Q152p Kerniel,
K314p Kwaadmechelen,
K314p Kwaadmechelen,
Q088p Lanaken,
L372p Maaseik,
L372p Maaseik,
Q009p Mechelen-aan-de-Maas,
P181p Muizen,
Q096c Neerharen,
L368p Neeroeteren,
P117p Nieuwerkerken,
P056p Stokrooie,
Q073p Wimmertingen),
geprofiteeərd (P188p Hoepertingen),
geprofiteird (P176p Sint-Truiden, ...
P176p Sint-Truiden),
geprofiteirt (Q085p Hoelbeek),
geprofiteèrd (L362p Opitter, ...
Q008p Vucht),
geprofitierd (Q074p Kortessem),
geprofitèrd (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
geproͅfətēͅrt (L416p Opglabbeek),
gəprofetiərt (P195p Gutshoven),
gəprofitērt (Q088p Lanaken),
gəprofətert (L421p Dilsen),
gəprofətērd (P050p Herk-de-Stad),
gəprofətēət (P119p Sint-Lambrechts-Herk),
gəprofətiēərt (Q071p Diepenbeek),
gəprofətjəd (Q086p Eigenbilzen),
gəprofətjət (Q084p Waltwilder),
gəproͅfətejrt (P120p Alken),
gəproͅfətēt (P174p Velm),
gəproͅfətēͅrt (P176p Sint-Truiden),
gəprəfəte.ət (Q172p Vroenhoven),
proffeteere (Q011p Boorsem),
proffetiëre (Q156p Borgloon, ...
Q153p Gors-Opleeuw),
profiteert (K358p Beringen),
profitēēt (P219p Jeuk),
profíteire (P219p Jeuk),
proëf`taere (L317p Bocholt),
proͅfəterə (Q088p Lanaken),
pròffëtièrrë (Q162p Tongeren),
pròfətijrə (P047p Loksbergen),
Dikker geworden.
geprofiteerd (P188p Hoepertingen),
Gewonnen in gewicht.
gəprofətɛ:rt (Q003p Genk),
i.e. dikker worden.
profətērə (Q253p Montzen),
i.e. groter worden van kinderen.
profetere(n) (Q086p Eigenbilzen),
In gewicht toenemen.
geprofeteerd (Q002p Hasselt),
Soms i.b.v. groeien.
profiteren (P176p Sint-Truiden),
Struiser worden.
geprofiteerd (P117p Nieuwerkerken),
Van kinderen, ook.
proffetìëre (Q083p Bilzen),
Vet, dik worden.
geprofiteerd (P050p Herk-de-Stad),
rijpen:
rī.pǝ (Q284p Eupen, ...
Q192p Margraten),
schieten:
schieten (Q095p Maastricht, ...
K353p Tessenderlo),
schikken:
schikken (L366p Gruitrode),
staan:
staan (P185p Engelmanshoven, ...
P046p Linkhout),
struiken:
štrȳkǝ (Q111p Klimmen, ...
Q192p Margraten),
struis worden:
hɛr wørt stroeys (K361p Zolder),
is stroes gewoeren (L368p Neeroeteren),
telen:
telen (Q158p Riksingen, ...
K353p Tessenderlo),
tieren:
tieren (Q178p Val-Meer),
trekken:
trekken (K317p Leopoldsburg, ...
Q012p Rekem),
uit de kluiten wassen:
ŭŭt də klŭŭtə wàssə (L164p Gennep),
uit de kwade zijn:
PLAATS: de informant geeft als kerkdorp Jeuk/Hasselbroek op.
deeje is aat de kooje (P219p Jeuk),
voegen:
voegen (L289p Weert),
wassen:
(waasse) (L214p Wanssum),
gewassen (L317p Bocholt),
gèt wassen (Q019p Beek),
gəwássə (L299p Reuver),
hij is gewassen (L422p Lanklaar),
wa.se (Q005p Zutendaal),
wa.sə (Q202p Eys, ...
Q203b Ingber),
waa`sse (Q074p Kortessem),
waase (Q193p Gronsveld, ...
Q117p Nieuwenhagen,
Q121b Spekholzerheide,
Q222p Vaals,
Q208p Vijlen,
Q080p Vliermaal,
Q205p Wahlwiller,
Q117a Waubach,
L213p Well,
L213p Well),
waasse (Q077p Hoeselt, ...
Q121p Kerkrade,
Q121p Kerkrade,
L209p Merselo,
L209p Merselo,
Q196p Mheer,
Q196p Mheer,
Q222p Vaals),
waassen (Q203p Gulpen),
waasu (Q035p Brunssum),
waasë (Q121c Bleijerheide),
wase (Q193p Gronsveld, ...
Q203b Ingber,
Q121p Kerkrade,
Q208p Vijlen,
Q208p Vijlen),
wasje (L268p Velden),
wasn (L413p Helchteren, ...
K359p Koersel,
K361p Zolder),
wasse (Q102p Amby, ...
Q102p Amby,
Q038p Amstenrade,
L417p As,
L327p Beegden,
Q106p Bemelen,
Q103p Berg-en-Terblijt,
K318p Beverlo,
Q083p Bilzen,
Q029p Bingelrade,
L269p Blerick,
L317p Bocholt,
Q096a Borgharen,
Q096a Borgharen,
L360p Bree,
L360p Bree,
Q035p Brunssum,
L426p Buchten,
L323p Buggenum,
Q095a Caberg,
L431p Dieteren,
L431p Dieteren,
Q027p Doenrade,
Q193a Eckelrade,
Q086p Eigenbilzen,
Q198p Eijsden,
Q021p Geleen,
Q021p Geleen,
Q021p Geleen,
Q018p Geulle,
Q018p Geulle,
L249p Grubbenvorst,
Q203p Gulpen,
Q203p Gulpen,
Q203p Gulpen,
Q203p Gulpen,
L429p Guttecoven,
L322p Haelen,
L322p Haelen,
L322p Haelen,
Q002p Hasselt,
L328p Heel,
Q113p Heerlen,
Q113p Heerlen,
L330p Herten (bij Roermond),
L330p Herten (bij Roermond),
L330p Herten (bij Roermond),
Q039p Hoensbroek,
Q100p Houthem,
L320p Hunsel,
Q028p Jabeek,
P219p Jeuk,
Q111p Klimmen,
Q111p Klimmen,
Q112c Kunrade,
L434p Limbricht,
L248p Lottum,
Q016p Lutterade,
L267p Maasbree,
Q192p Margraten,
Q099p Meerssen,
Q099p Meerssen,
Q034p Merkelbeek,
L294p Neer,
Q117p Nieuwenhagen,
L433p Nieuwstadt,
L433p Nieuwstadt,
Q197p Noorbeek,
Q036p Nuth/Aalbeek,
L381b Pey,
L387p Posterholt,
Q032a Puth,
L358p Reppel,
L299p Reuver,
L293p Roggel,
Q118p Schaesberg,
Q098p Schimmert,
Q115p Schin-op-Geul,
Q032p Schinnen,
Q032p Schinnen,
Q020p Sittard,
L432p Susteren,
L331p Swalmen,
L246a Swolgen,
Q112z Ten-Esschen/Weustenrade,
Q197a Terlinden,
L374p Thorn,
L318b Tungelroy,
L318b Tungelroy,
Q222p Vaals,
Q178p Val-Meer,
Q101p Valkenburg,
Q101p Valkenburg,
Q101p Valkenburg,
L268p Velden,
L386p Vlodrop,
L386p Vlodrop,
P227p Vorsen,
L289p Weert,
Q078p Wellen,
Q113a Welten,
K361p Zolder),
wasse(n) (Q086p Eigenbilzen),
wassen (L282p Achel, ...
P120p Alken,
L429a Berg-aan-de-Maas,
L429a Berg-aan-de-Maas,
Q086p Eigenbilzen,
L353p Eksel,
L353p Eksel,
L353p Eksel,
Q202p Eys,
Q021p Geleen,
Q003p Genk,
L164p Gennep,
Q018p Geulle,
L366p Gruitrode,
L320c Haler,
P188p Hoepertingen,
L414p Houthalen,
Q096b Itteren,
Q240p Lauw,
Q099p Meerssen,
L265p Meijel,
L383p Melick,
L382p Montfort,
L368p Neeroeteren,
L322a Nunhem,
Q033p Oirsbeek,
L416p Opglabbeek,
L288a Ospel,
L329p Roermond,
Q032p Schinnen,
P176p Sint-Truiden,
Q020p Sittard,
Q015p Stein,
Q015p Stein,
Q015p Stein,
Q015p Stein,
K353p Tessenderlo,
Q014p Urmond,
Q171p Vlijtingen,
Q201p Wijlre,
K361p Zolder,
Q001p Zonhoven),
wassë (Q162p Tongeren),
wassə (Q035p Brunssum, ...
Q027p Doenrade,
Q202p Eys,
L425p Grevenbicht/Papenhoven,
Q113p Heerlen,
L325p Horn,
L432a Koningsbosch,
L248p Lottum,
L382p Montfort,
Q022p Munstergeleen,
Q033p Oirsbeek,
Q033p Oirsbeek,
Q098p Schimmert,
Q030p Schinveld,
Q116p Simpelveld,
Q108p Wijnandsrade),
wassən (Q017p Elsloo, ...
Q014p Urmond),
wasǝ (P179p Aalst, ...
L282p Achel,
P120p Alken,
Q102p Amby,
Q038p Amstenrade,
L417p As,
L324p Baexem,
L327p Beegden,
Q019p Beek,
Q106p Bemelen,
Q163p Berg,
Q103p Berg / Terblijt,
L192p Bergen,
L265c Beringe,
K358p Beringen,
K318p Berverlo,
Q083p Bilzen,
P113p Binderveld,
Q029p Bingelrade,
L317p Bocholt,
Q096a Borgharen,
Q156p Borgloon,
P218p Borlo,
L428p Born,
L360p Bree,
Q035p Brunssum,
P178p Brustem,
L426p Buchten,
L323p Buggenum,
P182p Buvingen,
L431p Dieteren,
L421p Dilsen,
Q027p Doenrade,
P115p Duras,
Q193a Eckelrade,
Q086p Eigenbilzen,
L430p Einighausen,
Q007p Eisden,
Q017p Elsloo,
Q119p Eygelshoven,
Q202p Eys,
Q021p Geleen,
P186p Gelinden,
Q003p Genk,
L164p Gennep,
Q018p Geulle,
P175p Gingelom,
L425p Grevenbicht / Papenhoven,
Q193p Gronsveld,
L356p Grote-Brogel,
Q170p Grote-Spouwen,
L249p Grubbenvorst,
L366p Gruitrode,
Q203p Gulpen,
P195p Gutschoven,
L429p Guttecoven,
L322p Haelen,
P048p Halen,
Q002p Hasselt,
L352p Hechtel,
L328p Heel,
Q105p Heer,
Q113p Heerlen,
P197p Heers,
L291p Helden,
K316p Heppen,
P050p Herk-de-Stad,
L330p Herten,
K360p Heusden,
L292p Heythuysen,
Q039p Hoensbroek,
P188p Hoepertingen,
L325p Horn,
Q100p Houthem,
L320p Hunsel,
Q203b Ingber,
Q096b Itteren,
Q028p Jabeek,
P219p Jeuk,
Q188p Kanne,
L316p Kaulille,
K317a Kerkhoven,
P055p Kermt,
L298p Kessel,
Q176a Ketsingen,
Q111p Klimmen,
L432a Koningsbosch,
P057p Kuringen,
Q088p Lanaken,
L422p Lanklaar,
L434p Limbricht,
P046p Linkhout,
P047p Loksbergen,
L248p Lottum,
P051p Lummen,
L267p Maasbree,
Q009p Maasmechelen,
Q192p Margraten,
Q089p Martenslinde,
Q099p Meerssen,
L364p Meeuwen,
L265p Meijel,
P045p Meldert,
Q034p Merkelbeek,
L245p Meterik,
L159a Middelaar,
P183p Mielen-boven-Aalst,
Q177p Millen,
L319p Molenbeersel,
L382p Montfort,
P181p Muizen,
Q082p Munsterbilzen,
Q022p Munstergeleen,
L294p Neer,
L368p Neeroeteren,
P117p Nieuwerkerken,
L433p Nieuwstadt,
Q197p Noorbeek,
Q036p Nuth,
Q033p Oirsbeek,
L416p Opglabbeek,
Q010p Opgrimbie,
P222p Opheers,
L371p Ophoven,
L415p Opoeteren,
L288a Ospel,
K357p Paal,
L290p Panningen,
L381b Peij,
Q032a Puth,
Q012p Rekem,
L299p Reuver,
Q168a Rijkhoven,
L329p Roermond,
L293p Roggel,
Q093p Rosmeer,
L420p Rotem,
P223p Rukkelingen-Loon,
P107a Rummen,
Q200p s-Gravenvoeren,
Q168p s-Herenelderen,
Q118p Schaesberg,
Q098p Schimmert,
Q115p Schin op Geul,
Q032p Schinnen,
Q030p Schinveld,
L266p Sevenum,
Q195p Sint Geertruid,
L313p Sint Huibrechts Lille,
P119p Sint-Lambrechts-Herk,
P176p Sint-Truiden,
Q020p Sittard,
Q015p Stein,
K278a Stevensvennen,
P058p Stevoort,
L318p Stramproy,
L331p Swalmen,
L270p Tegelen,
Q162p Tongeren,
Q222p Vaals,
Q178p Val-Meer,
Q101p Valkenburg,
Q091p Veldwezelt,
P174p Velm,
P196p Veulen,
Q208p Vijlen,
Q171p Vlijtingen,
L386p Vlodrop,
Q112p Voerendaal,
P192p Voort,
P227p Vorsen,
Q183p Vreren,
Q172p Vroenhoven,
P211p Waasmont,
P212p Walshoutem,
L213p Well,
Q078p Wellen,
L215a Wellerlooi,
Q113a Welten,
L375p Wessem,
P211a Wezeren,
Q201p Wijlre,
P172p Wilderen,
P044p Zelem,
P048a Zelk,
P177p Zepperen,
Q179p Zichen-Zussen-Bolder),
wasǝn (L353p Eksel, ...
K360p Heusden,
K314p Kwaadmechelen,
K278p Lommel,
L418p Niel-bij-As,
K315p Oostham,
L314p Overpelt,
L355p Peer,
K353p Tessenderlo,
Q014p Urmond,
L354p Wijchmaal),
wasə (Q021p Geleen, ...
Q121p Kerkrade,
L364p Meeuwen,
Q197p Noorbeek,
L290p Panningen,
L299p Reuver,
L299p Reuver,
Q195p Sint-Geertruid),
wasən (L381b Pey),
waässe (Q203a Reijmerstok),
wašǝ (L268p Velden),
waəsə (Q201p Wijlre),
wāāsə (Q204a Mechelen, ...
Q117p Nieuwenhagen),
wāse (Q211p Bocholtz),
wāsse (L211p Leunen),
wāssen (L165p Heijen),
wāssə (L214p Wanssum),
wāsə (Q222p Vaals),
wusje (Q011p Boorsem),
wà:ssə (Q103p Berg-en-Terblijt),
wàsse (L266p Sevenum),
wàssĕ (Q033p Oirsbeek),
wàssə (Q038p Amstenrade, ...
Q113p Heerlen,
P047p Loksbergen,
L416p Opglabbeek,
L266p Sevenum,
L271p Venlo),
wàsə (Q034p Merkelbeek),
wássə (L300p Beesel),
wásë (Q077p Hoeselt),
wásə (L369p Kinrooi),
wáásə (Q207p Epen),
wâse (L210p Venray),
wâsse (Q077p Hoeselt, ...
Q098p Schimmert),
wâsə (L216a Oostrum),
wââ.se (Q156p Borgloon, ...
Q153p Gors-Opleeuw),
wā.sǝ (Q252p Moresnet),
wāsn (L414p Houthalen, ...
Q001p Zonhoven),
wāsǝ (L244c America, ...
Q249p Aubel,
Q279p Baelen,
Q072p Beverst,
Q121c Bleijerheide,
L215p Blitterswijck,
Q211p Bocholtz,
Q160p Bommershoven,
Q156p Borgloon,
L247p Broekhuizen,
Q071p Diepenbeek,
Q284p Eupen,
Q262p Eynatten,
Q251p Gemmenich,
L214a Geysteren,
P184p Groot-Gelmen,
Q079p Guigoven,
Q203p Gulpen,
P197p Heers,
L165p Heijen,
Q254p Henri-Chapelle,
Q077p Hoeselt,
L246p Horst,
Q255p Kelmis,
Q121p Kerkrade,
Q167p Koninksem,
Q074p Kortessem,
Q240p Lauw,
Q259p Lontzen,
Q180p Mal,
Q204a Mechelen,
L217p Meerlo,
L246b Melderslo,
L209p Merselo,
Q196p Mheer,
Q199p Moelingen,
Q253p Montzen,
Q117p Nieuwenhagen,
Q205q Nijwiller,
L216p Oirlo,
L216a Oostrum,
L163p Ottersum,
Q161p Piringen,
Q263p Raeren,
Q203a Reijmerstok,
Q241p Rutten,
Q200p s-Gravenvoeren,
P052p Schulen,
L192a Siebengewald,
Q154p Sint-Huibrechts-Hern,
Q247p Sint-Martens-Voeren,
Q247a Sint-Pieters-Voeren,
P176p Sint-Truiden,
Q210p Sippenaeken,
Q206p Slenaken,
Q181p Sluizen,
L246a Swolgen,
Q162p Tongeren,
Q222p Vaals,
Q166p Vechmaal,
L268p Velden,
L210p Venray,
Q208p Vijlen,
Q080p Vliermaal,
Q075p Vliermaalroot,
P192p Voort,
Q205p Wahlwiller,
Q260p Walhorn,
L214p Wanssum,
Q117a Waubach,
Q278p Welkenraedt,
L213p Well,
Q204p Wittem,
Q005p Zutendaal),
węi̯sǝ (P179p Aalst, ...
Q020p Sittard),
węsǝ (P214p Montenaken, ...
K357p Paal),
wǫsǝ (Q006p Leut),
wǭsǝ (L291p Helden, ...
P176p Sint-Truiden),
(vervoegde vorm, "het koren wast")
wøs (Q173p Genoelselderen, ...
Q175p Riemst),
wɛs (L381p Echt),
B.v. Die wasse zich nogal die jing van allewijl.
zich wasse (L355p Peer),
B.v. ouw jung sin ferm gewassen.
wasse (L352p Hechtel),
i.e. groter worden.
wāsə (Q253p Montzen),
Mogelijkheid onderlijnd in vraagstelling.
wassen (P047p Loksbergen),
PLAATS: De informant geeft als gehucht Kiefhoek op.
wassen (L353p Eksel),
PLAATS: de informant geeft als kerkdorp Jeuk/Hasselbroek op.
wasse (P219p Jeuk),
Vereenvoudigd fonetisch schrift. Een streepje boven een klank of tweeklank geeft de Limburgse sleeptoon aan.
wàsə (P057p Kuringen),
willen:
willen (P184p Groot-Gelmen, ...
K359p Koersel,
Q074p Kortessem,
K357p Paal,
L313p Sint Huibrechts Lille,
P056p Stokrooie,
Q078p Wellen,
P177p Zepperen,
K361p Zolder,
Q001p Zonhoven),
winnen:
gewonne (Q002p Hasselt),
wèune (Q083p Bilzen),
zwieren:
sjwiere (Q034p Merkelbeek),
zwaire (L294p Neer)
|
De algemene benaming voor het groter worden van het gewas. Het oude Limburgse woord is wassen; zoals de kaart laat zien, komt de term groeien onder invloed van het Nederlands echter al in bijna heel Limburg voor. Aarden betekent eigenlijk "goed groeien, goede opbrengst laten verwachten", evenals (ge)dijen en tieren in het tweede deel van het lemma. De benaming struiken betekent "een struik vormen" in de uitdrukking "het koren is al goed gestruikt" (Q 111). De opgegeven antwoorden voor "dat gewas ''gedijt'' niet" staan achter in het lemma bijeen. [RND 124; L 32, 13; L 44, 45; monogr.; add. uit A 3, 16; L 4, 16; L A2, 374] || die kleine heeft geprofiteerd (struiser, groter geworden) [ZND 40 (1942)] || groeien || groeien (Je bent nog niet groot genoeg om een flesch wijn leeg te drinken, je moet eerst nog wat groeien en grooter worden.) [DC 03 (1934)] || groeien, wassen || Groeien: Groter worden: in grootte toenemen, gezegd van kinderen (groeien, wassen, profiteren). [N 106 (2001)] || groeien: Groter worden: in grootte toenemen, gezegd van kinderen (groeien, wassen, profiteren). [N 84 (1981)] || groter worden (Je bent nog niet groot genoeg om een flesch wijn leeg te drinken, je moet eerst nog wat groeien en grooter worden.) [DC 03 (1934)] || wassen (groeien)
I-4, III-1-1
|