| 26483 |
balanceerrijn |
tweetakrijn:
tweetakrijn (L300p Beesel)
|
De balanceerrijn, meestal een rijn met twee takken, hangt in de windmolen in evenwicht op de top van de stilstaande spil. Bij de watermolen balanceert de rijn op de punt van het staakijzer. Zie ook afb. 79. De engelse (balanceer)rijn bestaat uit twee bolvormige rijnen die ineen passen. De kleine bol op het staakijzer of de kleine spil, de binnenrijn of kleine rijn, heeft twee takken waarop de grotere bol in de loper, de buitenrijn of grote rijn, balanceert. De loper kan op zijn beurt balanceren op de twee takken van de grote rijn (Vanderspickken, pag. 36). [N O, 15c; A 42A, 21; Coe 102]
II-3
|
| 26477 |
balanceerwerk |
balanceerwerk:
balanceerwerk (L300p Beesel)
|
Van balanceerwerk is sprake wanneer de loper balanceert op het boveneinde van de kleine spil (bij windmolens) of het staakijzer (bij watermolens). Bij een dergelijke constructie draait de kleine spil niet mee met de loper. Zie ook de toelichting bij het lemma ɛvast werkɛ. Het uiteinde van het staakijzer in de watermolen is bij een balanceerwerk veelal bolvormig verbreed. In de bol bevindt zich een gleuf, waardoor de punt van het staakijzer steekt. Aan de onderzijde van de rijn, doorgaans een tweetakrijn, bevindt zich een uitholling waar de punt van het staakijzer invalt. Hierdoor ontstaat een balancerende ophanging van de loper. Het engels balanceerwerk bestaat uit twee bolvormige rijnen, de binnenrijn en de buitenrijn, die ineen passen. Zie ook de toelichting bij het lemma ɛbalanceerrijnɛ.' [Vds 135; Jan 125; Jan 127; Coe 103; A 42A, 21; N O, 15c; N O, 16i add.]
II-3
|
| 21296 |
balans |
balans:
blans (L300p Beesel)
|
balans [SGV (1914)]
III-3-1
|
| 18950 |
baldadig (persoon) |
uitgelaten:
oetgəlaotə (L300p Beesel)
|
wild en uitgelaten [schavurig, baldadig] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 23866 |
baldakijn |
hemel:
hemel (L300p Beesel)
|
De rechthoekige troonhemel waaronder het H. Sacrament wordt rondgedragen in de processie [Hemel, balkon, draaghemel, himmel]. [N 96C (1989)]
III-3-3
|
| 20695 |
balkenbrij |
kruipuit:
kerboet (L300p Beesel),
kerboēt (L300p Beesel),
tuut:
tūūt (L300p Beesel)
|
balkenbrij [Roukens 03 (1937)], [SGV (1914)]
III-2-3
|
| 19351 |
balorig |
wars:
wêrsch (L300p Beesel)
|
baloorig [SGV (1914)]
III-1-4
|
| 17716 |
balzak |
zak:
zak (L300p Beesel)
|
balzak, scrotum [zak, beurs] [N 10c (1995)]
III-1-1
|
| 21297 |
bandiet |
bandiet:
bandiet (L300p Beesel)
|
bandiet [SGV (1914)]
III-3-1
|
| 21886 |
bank van lening |
bank van lening:
bank van lieäning (L300p Beesel)
|
de instelling van gemeente of particulieren waar men geld krijgt op onderpand van onroerende goederen [bank van lening, lommerd, pandjeshuis] [N 89 (1982)]
III-3-1
|