| 19324 |
bekakte praat /bekakt praten |
schijt:
sjîêt (Q038p Amstenrade)
|
taal of daad die getuigt van een hoge dunk van eigen voortreffelijkheid [kak] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 21357 |
bekvechten |
strijden:
zich sjtrīējə (Q038p Amstenrade)
|
ruzie maken door woorden [afstrijden, rikrooien, kerwee hebben, strijden, muilvech-ten, smoelvechten, opstrijden] [N 85 (1981)]
III-3-1
|
| 33762 |
benamingen van het paard naar de leeftijd |
(een) jarige:
jø̜̄regǝ (Q038p Amstenrade),
paard:
pē̜rt (Q038p Amstenrade),
veulen:
vȳǝlǝ (Q038p Amstenrade, ...
Q038p Amstenrade)
|
Namen voor het onderscheid naar de leeftijd zijn talrijk. Specifieke namen treffen wij vooral aan tijdens de ontwikkeling van jong veulen tot paard. Na één jaar is het een jaarling. Wordt het op anderhalve à tweejarige leeftijd voor het eerst met een merrie voor een voertuig gespannen, dan heet het aanspanner of achttienmaander. Zijn de veulens na circa twee jaar volwassen geworden, dan zijn het tweejarigen of twenters. Nadien worden nog weinig specifieke namen volgens de leeftijd gegeven, behalve als de paarden (te) oud geworden zijn: ouder paard (zes tot twaalf jaar), oud paard (dertien jaar en meer). De leeftijd van een paard kan worden vastgesteld aan de hand van het gebit. Als alle vaste snijtanden volledig doorgekomen zijn, heeft het een "volwassen gebit". Vanaf nu wordt de leeftijd bepaald op grond van de veranderingen die zich op het kauwvlak van de ondertanden voltrekken en van de hoek die de ondertanden met deze uit de bovenkaak vormen. Tot achtjarige leeftijd is de ouderdom nauwkeurig vast te stellen; daarna wordt het wat moeilijker en noemt men een paard aftands. [A 32, 11a, 11b, 11c, 11d, 11e en 11f; A 45, 28a; N 8, 5, 15, 20, 62f en 62g; monogr.]
I-9
|
| 25103 |
benauwd en vochtig weer |
laf (weer):
làf (Q038p Amstenrade)
|
drukkend warm, gezegd van het weer [zwoel, mof, zoel, flauw, smoel] [N 81 (1980)]
III-4-4
|
| 17860 |
bengelen |
bommelen:
biĕmmələ (Q038p Amstenrade)
|
Bengelen: heen en weer slingeren (bammelen, bommelen, bengelen). [N 84 (1981)]
III-1-2
|
| 19287 |
benieuwen |
benieuwen:
bənūūjə (Q038p Amstenrade)
|
zijn nieuwsgierigheid wekken [wonderen, wonder doen, benieuwen] [N 85 (1981)]
III-1-4
|
| 24918 |
bergtop |
top:
tup (Q038p Amstenrade)
|
top van een berg [spits, piek] [N 81 (1980)]
III-4-4
|
| 24916 |
bergx |
bergen (mv.):
bérrəch (Q038p Amstenrade)
|
berg (bergen) [RND]
III-4-4
|
| 21527 |
bericht |
bescheid:
bəsjeet (Q038p Amstenrade)
|
een mondeling of schriftelijk overgebrachte mededeling, inlichting [tijding, ting, weet, bericht] [N 87 (1981)]
III-3-1
|
| 19540 |
berkenbezem |
stalbezem:
stalbessem (Q038p Amstenrade)
|
bezem gemaakt van berketwijgjes (rijsbezem, berkenbezem, berkenboender) [N 20 (zj)]
III-2-1
|